Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ve İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) ana desteğiyle, Sürdürülebilir Üretim ve Tüketim Derneği (SÜT-D) “İklim Dirençli Sanayi ve Güçlü Türkiye” başlıklı VIII. İstanbul Karbon Zirvesi’ni 2 Mayıs 2023’te İTÜ tescilli yeşil yerleşkesinde yüksek paydaş katılımlı ve yüksek delege memnuniyetiyle gerçekleştirdi.
Türkiye’nin ilk ve tek ISO 2021 Sürdürülebilir Etkinlik Yönetim Sistemi Belgesi sahibi SÜT-D’nin ekibi; zirve öncesinde, zirvede ve sonrasında çevresel, sosyal, yönetişimsel göstergelerini en iyi şekilde yöneterek başta karbon ayak izi olmak üzere mümkün olan en az etkilere sebep oldu.
İTÜ öğretim üyesi ve SÜT-D Başkanı Prof. Dr. Filiz Karaosmanoğlu açış konuşmasında “Karbon ayak izini azaltmak herkesin görevi. Bu sene İTÜ’müzün 250’nci, Cumhuriyetimizin 100’üncü yılı olduğu için çok anlamlı bir zirve olacak. SÜT-D’nin 10. yılı ve ne mutlu ki benim de akademik kariyerimin 40. Yılı... Geleceği Dönüştür ilkemizle ilerlediğimiz İTÜ’müzde paydaşlarımızla bir araya gelmek onurumuz. Hepimize düşen görev sera gazı salımlarının karbondioksit eşdeğer ölçüsü olan karbon ayak izini azaltmak ve iklim dirençli yaşam için uğraş vermek. Endüstrinin dönüşümünde düşük karbon ekonomisi yolu şart” diyerek resmi erkten gelen temennileri delegelere sundu.
İTÜ Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Şule Itır Satoğlu konuşmasında Karbon Zirvesi’nin 2014 yılından bu yana düzenli olarak yapıldığını ve her yıl geniş katılımla birlikte daha büyük bir etki yarattığını vurgulayarak zirvenin önemini belirtti. Prof. Satoğlu İTÜ sürdürülebilirlik yönetimi en iyi uygulamaları için bilgi vererek “2022 yılı itibariyle İTÜ akademik yerleşkelerimiz dünyanın en sürdürülebilir 47’nci kampüsü olurken, Türkiye’de ise bu alanda birinci sırada yer aldı. İTÜ bu başarısıyla aynı zamanda 6. kez Türkiye birinciliği elde eden tek üniversite oldu. Günümüzde çevre duyarlılığı ve iklim krizine dair sürdürülebilirlik konusuna olan ilgi büyük bir hızla artıyor. Bu ilginin artması bilincin ve duyarlılığın da artması anlamına geliyor. Sürdürülebilirlik Ofisi’miz önemli çalışmalara imza attı. Aynı zamanda müfredatta yer alan dersler sayesinde öğrencilerin sürdürülebilirlik bilincini artırmak, karbon ayak izini en aza indiren bir kampüs ortamını tasarlamak; enerji, atık, gıda ve su sistemleri için projeler hayata geçirmek gibi hedeflerimiz var. Sürdürülebilirlik Ofisi raporları ve yaptığı çalışmalar çok kısa sürede etkilerini göstermeye başladı. İTÜ olarak birçok alanda olduğu gibi sürdürülebilirlik alanında da yol gösterici olmaya devam ediyoruz. Araştırma üniversitesi olarak iklim değişikliğinin etkilerini azaltmak gibi birçok çalışmayı bir arada yürütüyoruz. Ülkemiz başta olmak üzere dünyanın iklim krizi mücadelesinde İTÜ, 250 yıllık birikimiyle son derece etkin bir role sahip. Bugüne kadar yaptığımız çalışmalar bunu gösteriyor. Zirve sonuçlarının yüksek fayda yaratmasını bekliyoruz.” diyerek delegeleri selamladı.
Zirvede Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı İklim Değişikliği Başkan Yardımcısı Arzu Önsal Türkiye’nin Yeşil Dönüşüm Yolunda Net Sıfır Hedefi başlıklı konuşmasında yapılanları ve yapılacakları anlattı. Önsal “Dünya Ekonomik Forumu’nun 2023 yılı Küresel Riskler Raporu, dünyanın kısa ve uzun vadeli yaşayacağı risklerinin yaklaşık yarısının iklim değişikliği ile ilişkili olduğunu ortaya koyuyor. Ülkemizin iklim değişikliği ile mücadelede üzerine düşen görevi yerine getirdiğini, 2053 Net Sıfır Emisyon Hedefi kararlılığımız gösteriyor. İklim Kanunu taslağı hazır. Ulusal Katkı Beyanı güncellenmesi ile Türkiye 2030 yılına kadar %21 azaltım olan hedefini %41’e yükseltti. Türkiye’de yenilenebilir enerjinin toplam elektrik kurulu gücü içindeki payı %55’e ulaşmış olup, ülkemiz bu oran ile Avrupa’da 5., dünyada on ikinci sırada yer alıyor. Türkiye Hidrojen Teknolojileri Stratejisi açıklandı. Karbon yakalama, kullanma ve depolama teknolojileri için yol haritası çalışmaları devam ediyor. Yeşil finansman ve yeşil yatırımları daha etkin kullanabilmek üzere Avrupa Birliği ile uyumlu Türkiye’nin kendine özgü yeşil taksonomisini oluşturma konusundaki teknik çalışmaları başlattık. Türkiye’de Emisyon Ticaret Sistemi oluşturulması için taraflarla çalışıyoruz. İklim değişikliği ile mücadele küresel bir çaba ile başarıya ulaşabilir.” şeklinde değerlendirme yaparak, VIII. İstanbul Karbon Zirvesi’nin hayata geçmesinde emeği olanlara teşekkürlerini ifade etti.
Zirve kapsamındaki sergi paydaş etkileşimini artırırken, öncü kuruluşların liderlerinin konuşmaları, konusunun ilk ve tek etkinliği olan zirvenin gücünü artırdı. ESCARUS Genel Müdürü Dr. Kubilay Kavak’ın başkanlığındaki İklim Direnci İçin İklim Finansmanı oturumu, Kalkınma ve Yatırım Bankası Genel Müdür Yardımcısı Seçil Yıldız ile TSKB Sürdürülebilirlik Koordinatörü ve İTÜ mezunu Ayşe Nazlıca’nın gerek konuşmaları gerekse sorulara verdikleri cevaplarla adeta İklim Finansmanı 101 dersi oldu.
AYDEM Yenilenebilir Enerji Genel Müdürü Ö.Fatih Keha; DEMİRER Holding Yönetim Kurulu Başkanı Erol Demirer; ENERJİSA Üretim CEO’su İhsan Erbil Bayçöl, SCHNEIDER Electric Türkiye ve Orta Asya Bölge Başkanı Bora Tuncer; SMART Güneş Teknolojileri Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Borga Karagülle; ZORLU Enerji Genel Müdürü ve İTÜ Mezunu İnanç Salman, Prof. Karaosmanoğlu’nun başkanlığındaki Karbon Yönetimi ve Enerji oturumunda, kuruluşlarının ülkemizin iklim direncine katkılarını, başarılarını vurgulayarak ortaya koydular. KALYON PV CEO’su Ersan Tüfekçi harika bir mazeret sunarak zirveye gelemedi. 1,3 GW’lık kapasitesiyle Avrupa’nın en büyük, dünyanın sayılı büyüklükteki güneş santrallerinden biri olan KALYON Karapınar Güneş Enerjisi Santrali açılışı vardı. Bu başarı için İstanbul’dan Karapınar’a paydaşların yeşil alkışı yollandı.
TÜBİTAK MAM İklim Değişikliği ve Sürdürülebilirlik Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Burcu Özsoy’un başkanlığındaki Karbon Yönetimi ve Endüstri oturumunda AKADEMİ Çevre, Çevre ve Sürdürülebilirlik Müdürü Piraye Gök; BETEK Boya Genel Müdürü, İTÜ Mezunu Tayfun Küçükoğlu; CFN Kimya Yönetim Kurulu Üyesi ve Genel Müdürü Fatma Köktaş; KİMPUR CEO’su Cavidan Karaca; UNILEVER Çamaşır Bakım Pazarlama Direktörü Alper Çapar ve VESTEL Sürdürülebilirlik Müdürü Çağlayan Karataş farklı sektörlerde endüstrinin iklim direncindeki yerini anlatırken, kuruluşların en iyi enerji-su-atık-kaynak verimliliği yönetiminde sera gazı salım azaltımlarının sürdürülebilirlik yönetimi başarılarına etkisi ortaya kondu.
2022 Türkiye İMSAD Geleceğe Yatırım Ödülü sahibi, SÜT-D’nin çocuklara ulaşarak sürdürülebilir yaşam kültürü kazandırma ve karbonunu iyi yöneten nesiller yetişmesine katkı yapmak üzere verdiği SÜT-D 2023 Küçük Karbon Kahramanı “Haydi Kalk, Etrafa Bak” diyen Koç Okulu Sosyal ve Teknolojik Girişimcilik, Yenilikçilik ve Yaratıcılık Kulübü (K-STEIC) oldu. K-STEIC Gösterisi büyük alkış aldı: https://www.sut-d.org/kucuk-karbon-kahramanlari/
Sürdürülebilir üretim, tüketim ve hizmette karbon yönetimini mükemmel başaranları, düşük karbon ekonomisi için uğraş verenleri desteklemeyi ve böylece toplumda konunun bilinirliğini paydaş katılımı ile artırmayı hedefleyen SÜT-D, sürdürülebilirlik yönetimi üst başlığında, başta çevresel göstergelerinde olmak üzere sosyal ve yönetişimsel göstergelerine yansıyan sera gazı azaltımı başarılarını ödüllendiriyor. Ödül bir yarışma ile takdim edilmemekte, adaylar birbiri ile karşılaştırılmamakta. Adayların yanı sıra, SÜT-D’nin sektörel izlemesi ile belirlenen kişi ve kurum başarıları da değerlendirilmekte.
Bu yıl, 2022 Sezonu Bölüm 316’daki Küresel Isınma Skeci ile küresel ısınma, iklim değişikliği ve karbon ayak izini güldürüp düşündürerek anlatarak yaygın bilinirliğe mühim katkı sunan, skeçlerinde insan ve doğa korumayı hep öncelikleyen GÜLDÜR GÜLDÜR SHOW, SÜT-D 2023 Düşük Karbon Kahramanı ilan edildi. Sanatçılar Uğur Bilgin ve Erdem Yener’e takdim edilen ödül zirvenin neşesi oldu. İTÜ Öğretim Üyesi ve SÜT-D Başkanı Prof. Dr. Filiz Karaosmanoğlu’nun gerekçelendirerek sunumu ve heyecanlı alkışlar eşliğinde; İTÜ Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Şule Itır Satoğlu ile Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı İklim Değişikliği Başkan Yardımcısı Arzu Önsal karbon ayak izini düşüren, ülkemizin iklim direncini artıran kuruluşların ödüllerini takdim etti.
Atıktan enerji üretiminde karbon ayak izini düşürenler olarak Yeşil Enerji: ATY uygulaması ile AKADEMİ Çevre, Evimizin Atığı, Tesisimizin Yakıtı projesi ile İSTAÇ, RETOX: Sıfır Yakıt, Sıfır Karbon teknolojisi ile SANTES ödüllendirildi.
Geri dönüşümün teknik cazibesini karbon yönetiminde uygulayan kuruluşlar olarak Ahşap Paletin Sürdürülebilir Yolculuğu için BENLİ Grup, Atık Yağlar Dönüşür, Gelecek Dönüşür projeleriyle BİYODİZEL Sanayi Derneği ve PRİL Türkiye, Atıktan Beyaz Altına: Geri Dönüştürülmüş EPS’nin Gücü ürünü ile CFN Kimya, Geleceğe de Uyumlu Motor Yağı Ambalajı ile PETROL OFİSİ ödül sahibi oldu.
Uşak RES’e Yardımcı GES, Sürdürülebilir Doğa İçin Karbonsuz Prosesi ile AYDEM Yenilenebilir Enerji, Yukarıda Üret, Aşağıda Tüket ile KADOOĞLU Yağ, Enerjimiz Güneş, Geleceğimiz Sürdürülebilir projesi ile KİMPUR ödül alırken; KONTROLMATİK Temiz Enerjimiz Polatlı için diyerek SHELL&TURCAS PETROL Enerjisini Güneşten Alan Shell Yakıt İstasyonları uygulamaları ile güneş gücünü karbon yönetiminde ışıldatan kuruluşlar olarak ödüllendirildi.
İklimi Önemse, Karbonsuz Yaşamı Özümse ile GAMA Enerji, Türkiye Ekonomisinin Yeşil Büyüme Yolunda Kalkınmasını Desteklemek Amacıyla Sürdürülebilir Biyokütle Kullanımı Projesi ile TAGEM ve UNDP, GECO: İklim Dostu Jeotermal projesiyle ZORLU Enerji yenilenebilir enerji kaynaklı iklim dostu başarılar başlığında ödüle layık bulundu.
AKÇANSA’nın Yeşil Formülasyon: Sürdürülebilir Ürün Hareketi; BETEK Boya’nın Dış Cephe Isı Yalıtım Seferberliği; KALYON PV’nin Karbonsuz Yarınlara Enerjiyi Taşıyan Ekotasarımı, Veri Merkezini Soğut, Dünya’yı Koru diyen SYSTEMAIR HSK düşük karbon ayak izi için yenilikçi ürünler ve en iyi uygulamalarıyla ödül kazandı.
Yenilikçi çözümlerle sera gazı salım azaltan başarılar olarak Sayaç Okumada Düşük Karbon Çözümü ile AKSA Doğal Gaz; Karbonsuz Buhar süreci ile CARGILL Türkiye, ESCO Modeli ile Enerji Verimliliği ve Karbonsuzlaşma çözümüyle ESCON, Enerji ve Doğal Kaynak Yönetim Sistemi ile HALKBANK, Sürdürülebilirlik Programı: Geleceğimizi Koruyoruz diyen IRON MOUNTAIN, Lokomotif Otomasyonu ile Karbonsuz Yolculuk teknolojisini sunan PETRONET, İnsan ve Çevre Odaklı Bankacılık uygulamasıyla Türkiye Kalkınma ve Yatırım Bankası, Ttessa: Akıllı Enerji Yönetim Platformu ile TÜRK TELEKOM ödülle taltif edildi.
Türkiye’nin İlk Sorumlu Sürdürülebilirlik İletişimi Politikası ile ilerleyen TSKB, Değişim Seninle Başlar projeleriyle, 2 FUTURE Sosyal Girişim yarattıkları sosyal etkiyle karbon yönetimi başarıları için Düşük Karbon Kahramanı ilan edildiler.
İTÜ öğretim üyesi ve SÜT-D Başkanı Prof. Dr. Filiz Karaosmanoğlu İTÜ Vakfı Dergisi’ne verdiği açıklamada “Zirvemizi onur ve gururla tamamladık. Oturumlarımız ve sergimiz farklı paydaş gruplarımızdan delegelerimizin ilgisi, güler yüzleri ile anlam ve enerji kazandı. İTÜ’müze yakışır etkinliği başardık. Bu zirve iş dünyası desteği ile gerçekleştirildi. İş dünyamıza bereketleri bol olsun diyerek teşekkürümüzü sunuyorum. Zirve Sonuç Raporu ve Zirve Sunum E-Kitabı yakında web sitemizde olacak. IX. İstanbul Karbon Zirvesi için çalışmaya başladık” dedi.