“İTÜ İnşaat Fakültesi, kuruluşundan 1970’li yıllara kadar, çok çalışkan öğrencileri alıp iyi eğiterek kamuda ve özel sektörde çok başarılı mühendis ve yöneticiler yetiştirmiştir. Bu başarıda fakültenin çalışkan öğretim üyelerinin rolü büyüktür. Fakat bu çalışkan öğrenciler başka bir mesleği seçmiş olsalardı o meslekte de başarılı olacak kabiliyetteydiler…”
Giriş
Bu yazıda İTÜ İnşaat Fakültesi’nin kısa tarihi ve bu kurumdan mezun olanların Türkiye’deki ve dünyadaki etkileri üzerinde durulacaktır.
18. yüzyılda, inşaat mühendisliği (‘Civil Engineering’, Medeniyet Mühendisliği) terimi, askeri mühendisliğin aksine, medeniyetle ilgili olan her şeyi birleştirmek için kullanılmıştır. İlk mühendislik okulu, Fransa Ulusal Köprüler ve Otoyollar Okulu 1747’de açılmıştır. Kendini inşaat mühendisi olarak ilan eden ilk kişi ‘Eddystone’ Deniz Feneri’ni inşa eden ‘John Smeaton’ isimli bir İngiliz mühendistir. ‘Civil enginering’ terimini ilk defa ‘Smeaton’ kullanmıştır. 1771’de ‘Smeaton’ ve meslektaşları bir akşam yemeğinde ‘Smeatonian Society of Civil Engineers’ (Smeatonian İnşaat Mühendisler Derneği) diye bir grup kurmuşlardır.
İngilizcesi ‘civil engineering’ olan inşaat mühendisliğinin bizdeki eski karşılığı ‘medeniyet mühendisi’ olarak geçmektedir. İnşaat mühendisliği; sivillerin barınma, ulaşım, işyeri ve diğer temel ihtiyaçlarıyla ilgilenen bilimin bir parçası olduğu için bu şekilde yani ‘civil engineering’ veya ‘medeniyet mühendisliği’ olarak isimlendirilmiştir.
1818’de dünyanın ilk kurumsal mühendislik topluluğu Londra’da ‘Institution of Civil Engineers- İnşaat Mühendisleri Enstitüsü’ adıyla kurulmuştur. 1820 yılında seçkin bir mühendis olan ‘Thomas Telford’ ilk başkanı olmuştur. 1828’de İngiliz kraliyet tüzüğünde inşaat mühendisliği bir meslek olarak tanınmıştır. Tüzük inşaat mühendisliğini şöyle tanımlamıştır: “İnşaat mühendisliği fizik ve bilim prensiplerinin uygulamasıdır ve tarih boyunca fizik ve matematik anlayışındaki ilerlemelerle yakından bağlantılıdır. İnşaat mühendisliği, birkaç ayrı uzmanlık disiplini içeren geniş kapsamlı bir meslek olduğundan; tarihi yapılar, malzeme bilimi, coğrafya, jeoloji, toprak, hidroloji (su bilimi), çevre, katı-sıvı mekaniği ve diğer alanların bilgisiyle bağlantılıdır.”
Amerika Birleşik Devletleri’nde İnşaat mühendisliğini öğreten ilk özel kolej 1819 yılında ‘Captain Alden Partridge’ tarafından kurulan ‘Norwich Üniversitesi’dir. ABD’de İnşaat mühendisliği alanında ilk derece 1835 yılında ‘Rensselaer Politeknik Enstitüsü’ tarafından verilmiştir. Amerikan İnşaat Mühendisleri Derneği (ASCE), 1852 yılında kuruldu. ABD’de 1911 yılından beri ‘uzman mühendislik’ sistemi uygulanmaktadır.
Türkiye’de Mühendislik ve Mimarlık Hakkında Kanun 17.6.1938 yılında kabul edildi. Türkiye’de İnşaat Mühendisleri Odası ise 1954 yılında kuruldu.
Günümüzde pek çok ülkede, lisans eğitiminden sonra uzmanlaşmak isteyen mühendisler için inşaat mühendisliğinin 6 tane uzmanlık dalı vardır. Bunlar: 1. Yapı Mühendisliği, 2. Hidrolik (Su Kaynakları) Mühendisliği, 3. Ulaştırma Mühendisliği, 4. Geoteknik (Zemin Mekaniği) Mühendisliği, 5. Yapı İşletmesi, 6. Çevre Mühendisliği. Pek çok ülkede belirli konularda uzman mühendisler ancak sorumluluk alabilir.
Türkiye’de İnşaat Mühendisliği
Türkiye’de mühendisliğin tarihi, Gazi Hasan Paşa’nın ve Baron de Tott’un teklifi ile III. Mustafa’nın 1773 yılında Mühendishane-i Bahri-i-Hümayun’u açmasıyla başlar.
Osmanlı İmparatorluğu gerileme dönemine girdiğinde Avrupa’da meydana gelen bilimsel ve teknolojik gelişmelere ayak uydurabilmek amacıyla bazı adımlar atılmış, ülkenin diğer alanlardaki teknik ihtiyacının da artmasından dolayı 1883’te Hendese-i Mülkiye ismiyle mühendislik okulu açılmıştır (Acar ve Kaçar, 2016).
Bugünkü anlamda sivil inşaat mühendisliğinin başlangıcı ise 1883'te kurulan Hendese-i Mülkiye ile başlar. Cumhuriyet'in kuruluşuna kadar bu okullardan 432 inşaat mühendisi mezun olmuştur.
Amerikan Robert Koleji Mühendislik Fakültesi, 1863 yılında Amerika Birleşik Devletleri sınırları dışında kurulan ilk kolej, Amerikan Robert Koleji'nin bir parçası olarak, Osmanlı Padişahı 5. Mehmet'in izniyle 1912 yılında kurulmuştur. 1912'de kabul edilen ilk sınıfta dokuz öğrenci vardı ve ertesi yıl yirmi sekiz öğrenci kaydoldu.
1928 yılında Robert Kolej Mühendislik Okulu mezunları, Türk Mühendislik Fakültesi'nin açtığı final sınavlarında başarılı olmaları koşuluyla profesyonel mühendis olarak çalışma ruhsatını aldılar. Robert Kolej, 1934 yılında inşaat mühendisliğinin yanı sıra makine, elektrik ve maden mühendisliği eğitimi veren okul haline geldi. 1937-1947 yılları arasında 79'u elektrik mühendisi olmak üzere 386 mühendis mezun oldu. Robert Kolej, 1957 yılında Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yükseköğrenim kurumu olarak tanınarak üniversite statüsüne kavuştu.
1911 yılında ilk çekirdeği oluşan Yıldız Üniversitesi, 1937 yılında mühendis yetiştiren bir kuruma dönüşmüştü. 1912’de kurulan Robert Koleji’nin yüksek kısmı ise 1971 yılından itibaren Boğaziçi Üniversitesi oldu. 1954 yılında Türkiye’de sadece İTÜ, Yıldız Teknik Okulu ve Robert Koleji’nde inşaat mühendisi yetiştiriliyordu. ODTÜ’nün 1961’de ilk mezunlarını vermesi ve izleyen yıllarda diğer birçok üniversitede inşaat mühendisliği bölümlerinin açılmasıyla yurtta yayılan eğitim, farklı bir durum ortaya koymuştur. Mesela, KTÜ 1963, Fırat Üniversitesi 1967, DEÜ 1968 yıllarında ilk inşaat mühendisliği öğrencilerini almışlardır.
3. İTÜ'nün Kısa Tarihi
İstanbul Teknik Üniversitesi’nin aldığı isimlere göre kronolojisi Çizelge-1’de verilmiştir.
3.1 Mühendishâne-i Bahrî -i Hümâyun
Türk eğitim tarihinde modern anlamda ilk defa kurulan bu mektebin açılmasında 1768’de başlayan Rus Savaşı’nda Osmanlı ordusunun teknik açıdan zafiyet içinde bulunmasının önemli rolü vardır. Savaş sırasında topçuluğun çağdaş hale getirilmesi çalışmaları ehemmiyet kazanmış ve bu arada bir yıl kadar hizmet veren bir topçu mektebi açılmış olmakla beraber Ekim 1772 bunun savaşın seyri üzerinde etkisi görülmemişti. 1770’teki ‘Çeşme olayı’ndan sonra donanmanın yeniden yapılanması girişimleri de kalıcı ve semereli olmamıştı. Eğitilmiş kadrolara duyulan ihtiyaç bir deniz mühendishanesi açılmasını kaçınılmaz kılmıştı (Çeçen, 1990; Beydilli, 1995).
3.2 Mühendishâne-i Berrî -i Hümâyun
Mühendishane-i Berri-i Hümâyun, III. Selim devrinde yeniden yapılanmanın en önemli kurumlarından biri olarak 1795’te Hasköy’de açılmıştır. Örneklerini, Fransa’da Mouradgea D’Ohsson’un ve özellikle Viyana’da Ebubekir Râtib Efendi’nin gözlemlediği (1792) askerlik ve mühendislik akademilerinden almıştır. Kuruluş sebebi Nizam-ı Cedit ordusunun teşkil edilmesiyle bağlantılıdır. İlk dönemiyle ilgili belgelerde Fünûn-i Harbiye Talimhanesi, Mekteb-i Fünûn-i Harbiye veya Mühendishane-i Sultani gibi isimlerle, ardından da Mühendishane-i Berri-i Hümâyun olarak anılmıştır (Kaçar ve diğerleri, 2012).
3.3 Hendese-i Mülkiye
1883 yılında kurulan Hendese-i Mülkiye, sivil mühendis yetiştirmek maksadıyla kurulan ilk mühendis mektebidir. 1909’da Hendese-i Mülkiye askeri idareden alınıp Nafia Nezareti’ne bağlandı ve Mühendis Mekteb-i Âlisi adını aldı (Beydilli, 1995). 1941’de adı ‘Yüksek Mühendis Okulu’ olmuştu. 1944’te, inşaat, mimarlık, makine ve Elektrik olmak üzere 4 fakülteli ‘İstanbul Teknik Üniversitesi’ adı ile bir üniversite kuruldu. 1953’te Maden Fakültesi 5. ve 1963’te Kimya Fakültesi 6. fakülte olarak açıldı. Böylece bizim dönemimizde yüksek mühendis yetiştirmek üzere İTÜ’nün 6 fakültesi oldu. 1950’lerde Taşkışla’nın onarım ve restorasyonu bitince, inşaat ve mimarlık fakülteleri ile rektörlük Taşkışla’ya yerleştirilmiş, Gümüşsuyu binası makine ve elektrik fakültelerine kalmıştı. Daha sonra açılan maden ve kimya fakülteleri ise Maçka Kışlası’na yerleştirilmişti.
1953-54 döneminde İTÜ’ye bağlı 4 yıllık eğitim veren Maçka Mühendislik ve Mimarlık Okulu açıldı. Bu okul, 1957’den itibaren inşaat mühendisi mezunu vermeye başladı ve 1980’den sonra da İTÜ fakülteleri ile birleştirildi.
İTÜ İnşaat Fakültesi kürsülerinden ‘Topografya ve Fotogrametri’ kürsüsü çekirdek alınarak 1969 yılında İnşaat Fakültesi’ne bağlı olarak Geomatik (Harita) Mühendisliği Bölümü kuruldu. İnşaat Fakültesi’ndeki ‘Çevre Sağlığı ve Tekniği’ kürsüsü çekirdek alınarak 1975 yılında İnşaat Fakültesi’ne bağlı Çevre Mühendisliği Bölümü açıldı. Böylece İnşaat Fakültesi; İnşaat Mühendisliği Bölümü, Çevre Mühendisliği Bölümü ve Geomatik Mühendisliği Bölümü adları ile üç bölüm şeklinde teşkilatlandırıldı.
1969’dan sonra İTÜ’de eğitimde, 5 yıl yerine, 4 yıllık lisans sistemine geçildi. Ayrıca 1973-74 döneminde 1,5 yıllık yüksek lisans eğitimine başlandı. 1982 yılından sonra İTÜ’nün ana kampüsü Ayazağa oldu. Bu tarihten itibaren peyderpey fakültelerin çoğu bu kampüse taşındı.
2018 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi devlet tarafından seçilen araştırma üniversitelerinden birisi oldu.
4. İTÜ İnşaat Fakültesi Mezunlarının Türkiye'ye Etkisi
1970’ten önce Türkiye’de, özellikle lise fen şubesi mezunları arasında en çok İTÜ İnşaat Fakültesi tercih ediliyordu. Her ne kadar halkın mühendisle ve mühendislikle pek alakası yoksa da mühendislere çok yüksek ücret verilmesi ve bir mühendisin devlet dairesinde bir süre çalıştıktan sonra kamu müteahhitliği yapabilmesi gibi sebeplerle pek çok öğrenci tarafından fakülte birinci tercih olarak seçiliyordu.
4.1 Cumhuriyetin İlk Mühendis Bakanı: Süleyman Sırrı Aral
Süleyman Sırrı Aral (1874, Selanik-15 Aralık 1925), Türk siyasetçi. Süleyman Sırrı, Selanik İptidai ve Rüştiye mekteplerini bitirdikten sonra 1889’da İstanbul’da Hendese-i Mülkiye Mektebi’ne girmiş ve yedi yıllık öğretimden sonra mezun olmuştur. Bu bilgilere göre mektebe 15 yaşında başlamış oluyor. O tarihlerde ortaokuldan öğrenci alındığı, bu yüzden de öğretimin yedi yıl olduğu anlaşıyor. Kendisi hatıratında, “Mektebe yüz yirmi kişiyi mütecaviz talip vardı. Bunlar arasından 18-20 kişi alındı. Fakat bunların ancak dördü dönmeden tahsillerini bitirebildi” diyor (Büyükyıldırım, 2009).
1896 yılında Hendese-i Mülkiye-Şahane’yi (İTÜ) bitirip üçüncü sınıf mühendisliği şahadetnamesi almıştı. Türkçe ve Fransızca okuryazar. Zikrolunan mektebin birinci, ikinci ve üçüncü senelerinde 30’ar kuruş, dördüncü senesinde 45 kuruş, beşinci senesinde 60 kuruş ve altıncı senesinde 75 kuruş ve yedinci senesinde 90 kuruş maaş almıştır (Büyükyıldırım, 2017).
4.2 İTÜ İnşaat Fakülyesi'nden 1908-1963 Yılları Arasındaki Mezunlardan Profesör Olanlar
1963 ve daha önceki yıllarda İTÜ İnşaat Fakültesi’nden mezun olanlardan öğretim üyeliğini seçip profesör olanlar ve onların çalıştıkları üniversiteler tespit edilmiş ve mezuniyet yılı sırasına göre Çizelge-2’de gösterilmiştir. 1963 mezunları bu yıl İTÜ’nün 250. yılında 60. mezuniyet yılını kutlayacaklar (Toğrol, 1976).
Listedeki ilk isim Prof. Dr. Burhaneddin Berken, 1886’da İstanbul’da doğmuştur. Hendese-i Mülkiye'den 1908 yılında mezun olduktan sonra Paris'e giderek Ecole Nationale des Ponts et Chausséesten’den 1912 senesinde diploma almıştır. 1913 yılında Yüksek Mühendis Mektebi'ne muallim muavini oldu. 1929 yılında müderrisliğe terfi ettirildi. 1946 senesinde de ordinaryüs unvanını almıştır. Hidrolik alanında çalışmış ve Türkiye'de su laboratuvarlarının kurulmasında emeği geçmiştir. Ayrıca Yüksek Mühendis Mektebi'ne aralıksız olarak hizmet etmiş, 1953 yılında İstanbul’da vefat etmiştir.
4.3 147’ler Olayı
147'ler olayı, 27 Mayıs 1960 askeri darbesinin ardından kurulan askeri yönetimin 147 öğretim üyesini üniversitelerden ihraç etme kararıdır.
28 Ekim 1960 tarihli ‘Üniversiteler öğretim üyelerinden bazılarının vazifelerinden affına ve bazılarının diğer fakülte ve yüksekokullara nakline dair kanun'da yer alan 147'ler listesinde İTÜ’den uzaklaştırılan 17 kişiden 8’i İTÜ İnşaat Fakültesi mensubuydu. Bu öğretim üyeleri aşağıda gösterilmiştir.
1. Ord. Prof. Dr. Feridun Arısan (İTÜ, İnşaat Fakültesi)
2. Prof. Dr. Necati Engez (İTÜ İnşaat Fak.)
3. Prof. Dr. Necati Acun (İTÜ İnşaat Fak.)
4. Prof. Dr. Yusuf Berdan (İTÜ İnşaat Fakültesi)
5. Prof. Dr. Orhan Ünsaç (İTÜ İnşaat Fakültesi)
6. Prof. Dr. Turgan Sabis (İTÜ İnşaat Fakültesi)
7. Prof. Dr. Reşat Nalbantoğlu (İTÜ İnşaat Fakültesi)
8. Prof. Dr. Enver Berkmen (İTÜ İnşaat Fakültesi)
Bir kısmı yurtdışında doktora yapmış bu tecrübeli öğretim üyeleri üniversiteden uzaklaştırılmıştı. 1962 yılında çıkarılan yasayla öğretim üyelerine geri dönüş hakkı tanındı. Bazıları geri döndü. Bu listedeki 8 İnşaat Fakültesi öğretim üyesinden sadece Necati Engez geri dönmedi, diğer tecrübeli hocalarımız tekrar görevlerinin başına döndüler.
4.4 Tübitak Bilim Ödülü Kazanan Fakültemiz Mensupları
Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) 24 Temmuz 1963 tarihinde kuruldu. TÜBİTAK Bilim Ödülü; 1966'dan beri her yıl, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) tarafından temel bilimler, mühendislik bilimleri, sağlık bilimleri ve sosyal bilimler dallarında uluslararası düzeyde üstün nitelikli çalışmalar gösteren Türk ya da çalışmalarını Türkiye'de yapan yabancı bilim insanlarına verilen ödüldür. Türkiye'de bilim dalında verilen en üst düzey ödül olarak kabul edilir. ‘Türk Nobelleri’ olarak da adlandırılır. İlk ödül 1966 yılında kimya alanındaki çalışmalarından dolayı Oktay Sinanoğlu ve Talat Erben’e verilmiştir.
İTÜ İnşaat Fakültesi mensuplarından TÜBİTAK Bilim Ödülü kazananlar Çizelge- 3’te gösterilmiştir.
Listedeki bilim ödülü kazanan 10 akademisyenden Prof. Adnan Çakıroğlu doktorasız bu ödülü kazanmıştır. Prof. Dr. Erdoğan Şuhubi, Prof. Dr. Mehmetçik Bayazıt ve Prof. Dr. B. Mutlu Sümer doktoralarını İTÜ’de (Türkiye’de), diğer 6 akademisyen yurtdışında yapmışlardır. Ödül alanlardan Prof. Dr. Hilmi Demiray ve Prof. Dr. Atilla Aşkar İTÜ İnşaat Fakültesi mezunu olmalarına rağmen doktoralarını yurtdışında matematik konusunda yapmışlardır. Prof. Dr. M. Cengiz Dökmeci önce İTÜ’de doktorasını tamamladı, arkasından ABD Cornell Üniversitesi’nde tekrar bir doktora daha yaptı. ABD’de Berkeley’de doktora yapan Derin Orhon 1998’de bilim ödülünü kazanmıştır. İTÜ İnşaat Fakültesi’nden 1971’de mezun olan ve İngiltere’de doktora yapan Prof. Dr. Zekai Şen bilim ödülünü almıştır. Kendisinden sonra İnşaat Fakültesi’nden mezun olanlardan bu ödülü alan olmamıştır. Bugünden sonra da mezunlarının bilim ödülü almaları zor görünüyor. Çünkü o tarihlerden sonra çalışkan öğrencilerin ilk tercih ettikleri fakülte bu fakülte pek olmamaktadır. Ayrıca Türkiye’de pek çok üniversite kurulmuş ve araştırmacı sayısı hızla artmış olduğundan bu bilim yarışını kazanmak zorlaşmıştır.
4.5 İTÜ İnşaat Fakültesi'nden Başbakan ve Cumhurbaşkanı
1949 yılında İTÜ İnşaat Fakültesi’nden mezun olan Süleyman Demirel, 1993-2000 arasında Türkiye'nin 9. Cumhurbaşkanı oldu. Süleyman Demirel 1965-1993 yılları arasında 7 farklı hükümette toplam 10 yıl 5 aylık süreyle başbakanlık yapmıştır.
4.6 İTÜ İnşaat Fakültesi Mezunlarından Bakan Olanlar
İTÜ İnşaat Fakültesi’nden mezun olanlardan 18 mühendis bakan olarak görev yapmıştır. Bunların listesi Çizelge- 4’te verilmiştir.
4.7 Kamu Hizmetlerinde Mezunlarımız
İTÜ İnşaat Fakültesi mezunları özellikle cumhuriyetin ilanından sonra Türkiye’de kamu sektöründe önemli hizmetler görmüşlerdir. Bilhassa, 1950’den sonra tamamıyla bir şantiye haline gelen Türkiye’de demiryolu, köprü, tünel, yol, baraj, liman gibi pek çok büyük ve önemli tesislerin planlama, projelendirme ve yapımında hem mühendis olarak hem de yönetici olarak fevkalade hizmetler yapmışlardır. Başta Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları TCDD), Türkiye Karayolları (TKGM), Devlet Su İşleri (DSİ) ve Elektrik İşleri Etüd İdaresi ve diğer genel müdürlük ve bakanlıklarda görev alarak Anadolu’da yol, elektrik, su bulunmayan şantiyelerde mahrumiyet içinde çalışmış ve önemli eserler meydana getirmişlerdir.
4.8 Yurtiçi Müteahhitlik Hizmetleri
Türkiye’de En Büyük 300 İnşaat Firması İnşaat Sektörü Haberleri (CSN, Construction Sector News) 300 Yapım 2022 listesi son 5 yılda (2022-2018) imzalanan yapım sözleşmeleri esas alınarak düzenlenmiş ve yayımlanmıştır. Türkiye’de 2022 Yılına Göre İnşaat Sektöründe yer alan bu 300 firmanın kurucularının bir kısmı İTÜ İnşaat Fakültesi mezunlarındandır.
5. Uluslararası Müteahhitlik Hizmetleri
Dünya çapında referans alınan inşaat sektörü dergisi ENR (Engineering News Record), her yıl müteahhitlerin, bir önceki yılda ülkeleri dışındaki faaliyetlerinden elde ettikleri gelirleri esas alarak yayımlamaktadır.
Dünyanın en büyük 250 uluslararası müteahhidi listesinde 2023’te Türkiye'den 40 firma yer aldı. Bu listeye göre Türkiye, firma sayısına göre dünya ikinciliğini korudu. Listede 81 firmayla birinci yine Çin olurken, üçüncü sırada 39 firma ile ABD bulunuyor. Türkiye’nin küresel inşaat pazarından aldığı pay ise yüzde %4,4 oldu. Bu liste 2003’ten beri her yıl yayımlanmaktadır.
Uluslararası 250 firma arasında yer alan 40 firmadan 6 tanesinin kurucusu İTÜ İnşaat Fakültesi mezunu olup bu firmaların adı ve 2023 ile 222 dünya sıralamalarının sırası Çizelge-5’te gösterilmiştir.
6. Sonuç
İTÜ İnşaat Fakültesi, kuruluşundan 1970’li yıllara kadar, çok çalışkan öğrencileri alıp iyi eğiterek kamuda ve özel sektörde çok başarılı mühendis ve yöneticiler yetiştirmiştir.
Bu başarıda fakültenin çalışkan öğretim üyelerinin rolü büyüktür. Fakat bu çalışkan öğrenciler başka bir mesleği seçmiş olsalardı o meslekte de başarılı olacak kabiliyetteydiler. Bugün de fakülte mensupları, akademisyenleri ve eski mezunları, fakültede yetiştirilecek yeni mühendis adaylarının benzer başarıları elde edebilmeleri için ellerinden gelenleri yapmak durumundadırlar. Ümit ediyorum ki geçmişte olduğu gibi, gelecekte de İTÜ İnşaat Fakültesi mezunları kamu ve özel sektörde önemli başarılara imza atacaklar ve dünya ile yarışacaklardır.
İTÜ İNŞAAT FAKÜLTESİ MEZUNLARINDAN ÖZEL SEKTÖRDE İZ BIRAKANLAR
1963 yılı ve öncesinde İTÜ İnşaat Fakültesi mezunlarından özel sektörde iz bırakanların bir kısmı aşağıda gösterilmiştir:
Mehmet Sezai Türkeş, 1932 mezunu; STFA Holding’in kurucusu
Ahmet Feyzi Akkaya, 1932 mezunu; STFA Holding’in diğer kurucusu.
Bülent Demiren, 1945 mezunu; 1963 yılında Türk Ytong’u kurdu.
Sedat Üründül, 1947 mezunu; Palet İnşaat Şirketi’nin ve Ata İnşaat’ın kurucusu.
Necdet Semker, 1948 mezunu, 1966 yılında Enerji- Su İnşaat’ı kurdu.
Orhan Yavuz, 1949 mezunu; 1967 yılında Ümran Çelik Boru Sanayi A.Ş’yi kurdu.
H. Ayduk Esat Koray, 1949 mezunu; 1976 yılında KORAY Yapı Endüstri ve Ticaret A.Ş’yi kurdu.
Cahit İdil, 1955 mezunu, İDİL İnşaat Ticaret A.Ş kurucusu.
Ertuğrul Kurdoğlu, 1956 mezunu; Atatürk Barajı’nı yapan ATA İnşaat’ın Yönetim Kurulu Başkanı.
Ergün Erünal, 1956 mezunu, Ayer tarım firmasının kurucusu.
Erol Üçer, 1957 mezunu; üç arkadaşı ile birlikte 1959 yılında GAMA İnşaat Ltd. Şirketi’nin kurucusu.
Haşim Gürdamar, 1958 mezunu, Şenpiliç A.Ş’nin kurucusu.
Yücel Erdem, 1959 mezunu; 1987’de kurulan Erer Müşavirlik ve Müteahhitlik A.Ş’nin kurucusu ve yönetim kurulu başkanı.
Gönül Talu, 1961 mezunu, TALU İnşaat’ın kurucusu.
Ersin Arıoğlu, 1963 mezunu, Yapı Merkezi A.Ş’nin kurucusu.
Ülkü Arıoğlu, 1963 mezunu, Yapı Merkezi A.Ş’nin ortağı.
Prof. Dr. Necati Ağıralioğlu
Antalya Bilim Üniversitesi
İnşaat Mühendisliği Bölümü
Kaynaklar:
Acar, Ş., Bir, A., Kaçar, M. (2016). Osmanlı’da Sivil Mühendis Yetiştirmek Üzere Açılan Hendese-i Mülkiye Mektebi, Osmanlı Bilimi Araştırmaları, XVII/2,:1-26,
Beydilli, K. (1995). Türk Bilim ve Matbaacılık Tarihinde Mühendishane, Mühendishane Matbaası ve Kütüphanesi (1776- 1826), İstanbul: Eren Yay.
Beydilli, K. (1987). İlk Mühendislerimizden Seyyid Mustafa ve Nizam-ı Cedîd’e Dair Risalesi, TED, XIII, s. 394-395.
Büyükyıldırım, G. (2009). Türkiye’de Su Mühendisliğinin Öncüsü,
Türkiye Cumhuriyeti’nin 2. Bayındırlık Bakanı: Süleyman Sırrı (Selanik 1874- Ankara 1925). Türkiye Mühendislik Haberleri, 453/1.
Büyükyıldırım, G. (2017). 20. Yüzyılda Su İşleri ve Antalya, DSİ Destek Hizmetleri Daire Başkanlığı, Ankara.
Çeçen, K. (1990). İstanbul Teknik Üniversitesi’nin Kısa Tarihçesi, İstanbul 1990, s. 33-35.
Kaçar M., Zorlu T. Barutçu B., Bir A., Ceyhan O., Neftçi A. (2012). İstanbul Teknik Üniversitesi ve Mühendislik Tarihimiz, Editör: M. Karaca, İTÜ Vakfı, İstanbul.
Toğrol, E. (1976). İTÜ İnşaat Fakültesi: Cumhuriyetin Ellinci Yılı Kitabı, Matbaa Teknisyenleri Koll. Şti, İstanbul..