Sevgili İTÜ'lüler,
Bu sayımızı, son yıllarda dünya gündemini meşgul eden; eğitimden sanayiye, sağlıktan sanata kadar hemen her sektörde devrim yaratan 'yapay zekâ'ya ayırdık. Yapay zekâ, sadece bir inovasyon alanı olmaktan çıkıp, hayatımızın her alanını ve her noktasını dönüştüren ve değiştiren bir güç haline geldi. Aynı zamanda bireylerin, kurumların ve ulusların stratejik düşünce yapısını değiştiren ve şekilendiren önemli bir olgu haline de geliyor. Ancak bu gücü kontrol altında tutmak, etik değerlerle harmanlamak ve toplum yararına kullanmak insanlığın en önemli sorumluluğu olacaktır. Zira bu yeni teknoloji insanlık için yeni fırsatlar oluşturmanın yanında çok ciddi sorumluluklar da yüklemektedir. Bu güç iyiye kullanıldığında insan zekâsını tamamlayan bir araçtır. Stratejik düşünce, yaratıcılık ve liderlik gibi insana özgü yeteneklerin önemi her zaman korunacaktır. Ancak eğitim sistemlerimizi bu dönüşüme uyumlu hale getirmezsek, fırsatlar yerini eşitsizliğe bırakabilir. Yapay zekâ bazı mesleklerin kaybolmasına neden olmasına karşın yeni alanların insanlığa sunulmasını sağlayabilir.
Çok kapsamlı olan yapay zekâ konusunu, dergimizin sayfaları ölçüsünde birbirinden değerli uluslararası otorite olan akademisyen, iş insanı ve girişimcilerle ele almaya çalıştık. İTÜ Rektörü Prof. Dr. Hasan Mandal yazısında, İTÜ olarak yapay zekâ ile geleceği nasıl inşa edebileceğimize yönelik görüşlerini aktarıyor.
Yapay Zekâ Derneği Başkanı Prof. Dr. Ali Serhan Koyuncugil, Yapay Zekânın Temelleri başlıklı yazısında bu teknolojinin temel kavramlarını kısaca özetliyor, İTÜ Yapay Zekâ ve Veri Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Nazım Kemal Üre ise ‘yapay zekâ ve makine öğrenmesi nedir’ sorusunu cevaplamaya çalışıyor.
South Florida Üniversitesinden Dr. Oğuzhan Topsakal, yapay zekânın tarihsel geçmişini ele alarak gelecek ilgili tahminleri yazıyor. California Üniversitesi, Riverside öğretim üyesi Prof. Dr. Çetin Akıncı, spesifik olarak ‘Yapay Zekâ Destekli Akıllı Elektrik Güç Sistemleri: Geleceğin Enerji Çözümleri’ konusunu işliyor. İTÜ öğretim üyesi Prof. Dr. Sencer Ecer, yapay zekâ ile ilişkili gelişmelere sosyal bilimler ve özellikle ekonomi bilimi açısından nasıl bakılması gerektiğini analiz ediyor. Tekno-felsefe yaklaşımıyla yapay zekâya nasıl bakılabileceğini İTÜ öğretim üyesi Prof. Dr. Serhat Şeker kendi penceresinden irdeliyor. İTÜ Öğretim üyesi Prof. Dr. Zehra Çataltepe, yapay zekânın finans sektöründe nasıl çalıştığına dair bizleri bilgilendiriyor. Dünyaca ünlü mezunumuz Yüksek Mimar Melike Altınışık, bu sayıda müellifi olduğu Seul-Güney Kore’deki dünyanın ilk öncü Robot ve Yapay Zekâ Müzesi’nin özelliklerini anlatıyor.
İTÜ’de Rektörlük yaptığım dönemin son yıllarında, çağa ayak uydurmak ve bu alanda insan gücünün yetişmesine katkı sunmak amacıyla yapay zekâ alanında Türkiye’de hatta dünyada ilk olduğunu düşündüğümüz ‘Yapay Zekâ ve Veri Mühendisliği Bölümü’nü kurarak ne kadar doğru bir iş yaptığımızı görmekten ziyadesiyle memnun olduğumu burada belirtmek isterim.
Geleceğimizi şekillendiren bu teknoloji ve inovasyon alanını anlamak, çok geç kalmadan bugünden başlayarak hepimizin asli görevi olmalıdır.
İyi okumalar dileğimle…
Prof. Dr. Mehmet Karaca
(İTÜ Rektörü 2012-2020)